~Badkoetsjes~

Ik was aan het surfen (LOL)
op het net, toen ik informatie vond op een
Amerikaanse blog over Bathingmachines!

http://www.shellbellestikihut.com/

Ik was erg gefascineerd hierdoor en
heb er zoveel mogelijk over gelezen.
Ik heb een verkort verslag met de bijzonderheden
gemaakt voor jullie! met verschillende foto’s.

1893 
Een badkoets is een kar met twee of vier wielen
om badgasten de zee in te rijden.
Badkoetsen waren te vinden langs de kusten
van Engeland, Duitsland, Nederland en België in de 19e eeuw
en het begin van de 20e eeuw. De kar was voorzien van
een linnen kap of van een houten hutje met een deur
naar de achterkant. De binnenkant was voorzien van
een paar banken, een spiegel, ophanghaken voor
de kleren en een bellenkoord. Dat laatste was nodig
om aan te geven dat men weer naar het strand
gereden kon worden. De badkoets werd met badgast
en al in zee gereden, soms met behulp van paarden,
vaak ook door badknechten of badvrouwen zoals
de gewoonte was op Norderney.
Langs de Oostzee hadden badkoetsen doorgaans
twee wielen, langs de Noordzeekust vier. 
  badkoetsjes  
Langs de Noordzeekust verschenen ze het eerst in 1778
in Blankenberge. Het betrof hier een Brits initiatief.
Op Norderney verschenen de koetsen in 1797.
In Scheveningen werden de eerste badkoetsen
gezien in 1818 en in Domburg eerst in 1834.
Voor de wachtenden bij de koetsen werden
soms kleine wachtlokalen neergezet, op Norderney
moest men bij grote drukte een nummer trekken.

  Op bovenstaande foto is duidelijk de Fatsoenskap te zien!

In het wagentje kon je je omkleden: er hingen
een badkostuum en een handdoek klaar.
Als je je in het badkostuum had gehesen,
klopte je op de wand, het teken dat het paard
vertrekken kon. Eenmaal in zee bleef je daar
zo'n 40 minuten rondspartelen, afgeschermd
voor nieuwsgierige blikken door een zeil, wat ook
wel een fatsoenskap genoemd werd, zodat
de bader meer privacy had en veelal onder
toezicht van ‘n badmeester, die je kon komen helpen
als je kopje onder ging (in het reglement stond dat je
'ten alle tijde grond onder de voeten' moest voelen!)

bathing_machine


In zee zwemmen was niet gratis. Nee, zo'n heilzaam
zeebad inclusief verplicht gebruik van een badkoets,
badlinnen, zwembroek en een handdoek kostte
maar liefst 40 cent (18 eurocent).
Maar als je een abonnement nam voor 15 keer,
dan betaalde je slechts f 4,50 (ongeveer € 2,03).

En wat vanzelf sprak: de badkoetsen voor de
heren moesten op minstens 30 meter afstand
blijven van die voor de dames...

badkoets met badvrouw
De badkleding van het begin van de negentiende eeuw
verschilde vaak niet van de zomerjurken zoals
vrouwen die droegen. Het was zware kleding van
wol of flanel en het duurde dan ook een hele tijd om
de kleding te drogen na een zeebad.
Omdat dames er ook in het water vrouwelijk uit
wilden zien droegen ze badjurken met een korset
dat net als bij gewone jurken stevig dichtgeregen
moest worden.

badkoetsje rond 1900 strandkoets 
Maar met de jaren werd de badkleding bloter:
de halsuitsnijdingen werden lager en er kwamen
schouderbandjes. Revolutionair was in 1880 de
komst van een badpak uit één stuk met een pantalon.
Het was de eerste keer dat vrouwen een broek droegen!

strandstoel 1911   
Volgens sommige bronnen, zijn de badkoetsjes 
uitgevonden omstreeks 1750 door
Benjamin Beale in Margat, Kent.
Andere bronnen zeggen dat ze niet in algemeen
gebruik waren tot tientallen jaren later.
Echter, in Scarborough Openbare Bibliotheek
is er een gravure door John Setterington van 1736
waaruit blijkt dat mensen in zee baden en het lijkt een
aanwijzing te zijn voor de eerste strandkoetsjes.
Helaas heb ik daarvan geen foto kunnen vinden!

1925

Wil je meer lezen hierover, klik op de
onderstaande link (Engelstalig)

http://www.jasa.net.au/seaside/bathing.htm

en een pagina met oude foto’s van Zandvoort
http://www.rbossink.nl/oudzandvoort.html

7 opmerkingen:

  1. SCHITTERENDE post. Joh wat kan dat surfen toch heerlijk zijn, ik doe het ook vaak, lol. Goed voor je geest en lichaam, lol EN zo leer je nog wat. OOK schitterende foto's.

    Groetjes van marian en een fijn weekend. Het gaat helaas regenen, duh!! Nou ja lekker binnen zitten freubelen is OOK leuk ;) OF surfen natuurlijk, haha

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wat een heerlijk verhaal, ik kende deze koetsjes helemaal niet. Grappig dat dit zo'n Europese aangelegenheid was en ik zie het helemaal voor me.
    Misschien een idee om het weer in ere te herstellen, ik ga dan zeker weer eens in zee zwemmen ;-p
    groetjes Jannet

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat een geweldige post, ik ben gek op het strandleven, en deze oude foto's zijn super mooi!! Ik heb er van genoten, groetjes Jo

    BeantwoordenVerwijderen
  4. ontzettend leuk!!!..hoe ze dat vroeger allemaal hadde he!!..vind ik ik ook zo fascinerend.
    he moet je es op deze blog kijken..en dan die tuin!!
    http://miaslandliv.blogspot.com/
    zo wil ik het ook wel

    groetjes marijke

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wat leuk zeg deze info met prachtige beelden...zo zie je maar ik leer elke dag weer iets nieuws.
    Dank je dat je dit met me deelde. Ik heb genoten en wat zijn al die foto's toch heerlijk om te zien.
    Fijne dag

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Anna ik vind je verhaal geweldig,zoals jij erover kan vertellen.
    als je op mijn blog komt heb ik een verassing voor je, als je het wil aanvaarden.
    OMA NIJN

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat een schitterende serie foto's over de geschiedenis van het strandleven , ben er kwijt van !
    Groetjes Rini

    BeantwoordenVerwijderen

-

Bedankt voor het achterlaten van 'n berichtje!
I love to read your comments..

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.